نقد آراء فقهی گروه‌های تکفیری در باب جهاد

چکیده:

چهار معنا از تکفیر شده است، که مقصود ما در این پایان­نامه، تکفیر به معنای کافر قلمداد کردن دیگران می­باشد. گروه­هایی را که به تکفیر دیگران می­پردازند، گروه­های تکفیری می­نامند، که به عنوان نمونه می­توان از گروه تکفیری داعش نام برد.

در این پایان­نامه بعد از بیان کلیات و تاریخچه­ی شکل­گیری این گروه­ها و کلیاتی در باره جهاد، نخست آراء آن­ها در باب اثبات خلافتشان، تکفیر عموم مسلمین و در نهایت در باب جهاد بیان شده است، سپس در ادامه، نقد صحیح هر کدام، به وضوح بیان شده است، تا نشان داده شود که مبانی فکری این قبیل گروه­ها که منجر به جنایات وحشتناکی می­شود، تا چه اندازه بی­پایه و اساس است.

گروه­های تکفیری به لحاظ تئوری، ابتدا به اثبات خلافت و بر حق بودنشان با استناد به دلایلی می­پردازند. از جمله این دلایل، انقضاء مدت، ضرورت تشکیل خلافت اسلامی، فضیلت اهل شام و مجاهدان بر دیگران می­باشد. همچنین شرایطی را برای خلیفه مسلمین بیان کرده­اند، که از جمله آن­ها، انتساب به قریش می­باشد. در مرحله بعد، به تکفیر عموم مسلمانان می­پردازند. از دیدگاه این قبیل گروه­ها، عموم مسلمانان کافر و طاغوت قلمداد می­شوند. در نهایت نیز توجیهشان جهت اعمال خشونت­آمیز این است که جاهلیت جهان جز با جهاد برطرف نمی­شود، همچنین به آیات مطلق در باب جهاد، آیات نکوهش دوستی با کافران و روایتی از پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله) در باب جهاد استناد   می­کنند.

در نقد آراء این گروه­ها، می­توان معیار شناخت مسلمان از منظر فقها، حرمت تکفیر و قتال با اهل قبله، نفی سلطه­جویی و دستور به رعایت عدالت بیان کرد. همچنین می­توان به فقدان شرایط امام مسلمین در خلفای گروه­های تکفیری و به اصل قرارداده شدن صلح در اسلام استناد کرد.

کلیدواژه‌ها: جهاد تکفیری سلفیون جهادی خشونت اسلام