مطالعۀ تطبیقی مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی در نظام حقوقی ایران و آمریکا

چکیده:

در حقوق مدرن حمایت مدنی یکی از مهم ترین شیوه های حمایت از حریم خصوصی اشخاص می باشد، بخش عمده حمایت مدنی به تبیین قوانین مربوط به مسئولیت مدنی اختصاص دارد. بازنگری در قوانین مربوط به مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی هم موجب جبران عادلانه تر خسارتهای زیان دیده می شود، و هم موجب بازدارندگی از پیدایش خطای مدنی مشابه در آینده می گردد. در حقوق امریکا در کنار مسئولیت مدنی سنتی، مسئولیت مدنی مدرن، مبنا و ارکان اقسام مختلف مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی را احصاء نموده. در حقوق ایران قوانین مربوط به مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی به روزرسانی نشده، و در این زمینه نیازمند تحول جدی می باشیم. در این رساله، که به روش کتابخانه ای و با رویکرد مطالعه تطبیقی تدوین شده است، بعد از ایضاح مفاهیم اولیه، و تبیین مبانی نظری مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی؛ مبنا، ارکان، و استثنائات اقسام مختلف مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی در حقوق امریکا و ایران بررسی می شود. در نهایت به این نتیجه می رسیم که دلیل اصلی تفاوتی که در حقوق امریکا و ایران در باب مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی وجود دارد کم توجهی قانونگذار ایران به جایگاه حریم خصوصی به عنوان حقی مستقل، و غفلت از دلالت احکام و قواعد فقهی بر مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی است. با توجه به مبانی اصولی که در این پژوهش اتخاذ نمودیم، اولا وضع قوانین مربوط به مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی از احکام و قواعد فقهی نه تنها در حوزه اختیارات حاکم اسلامی، بلکه از جمله وظایف وی می باشد. ثانیا ادله فقهی در اقسام مختلف نقض حریم خصوصی مبانی و ارکان متفاوتی برای مسئولیت مدنی ارائه می دهند که می تواند پاسخگوی نیاز امروز جامعه باشد. همچنین از تجربه نظام های حقوقی دیگر همچون امریکا، در مواردی که با آموزه های مسلم فقهی  و اخلاقی متعارض نباشد می توان الهام گرفت.