شروع به جرم علیه تمامیت جسمانی اشخاص در فقه و حقوق کیفری ایران
چکیده:
جرائم علیه تمامیت جسمانی از موضوعاتی می‌باشد که پیشینه‌ای به طول عمر بشریت دارد. این قسم از جرائم حتی با رشد جوامع و فرهنگ‌ها همچنان مسئله‌ای رو به گسترش است و حتی در جوامع و فرهنگ‌هایی که ادعای متمدن بودن را دارند به وفور قابل رؤیت است. شروع به جرم به شرایطی گفته می‌شود که کسی قصد ارتکاب جرم کرده و شروع به اجرای آن نماید، اما به دلیل عاملی خارج از اراده او، قصدش معلق می‌ماند. با نظر به اهمیت این نوع از جرائم، رها نمودن و مجازات ننمودن مرتکب شروع به جرم علیه تمامیت جسمانی افراد، نه تنها به مصلحت شخص، بلکه به مصلحت جامعه نیز نمی‌باشد؛ از طرف دیگر وضع مجازات جرم تام نیز منصفانه نیست. در این پژوهش سعی بر آن بوده است که ارکان و شرایط و مجازات چنین جرمی تبیین و همچنین مبانی و ادله جرم‌انگاری آن از منابع فقهی و حقوقی استخراج و سیر قانون‌گذاری پر فراز و نشیب آن تبیین شود.
پژوهش پیش‌رو به شیوه توصیفی-تحلیلی به بیان مفاد خود پرداخته و مضامین آن نیز به روش کتابخانه‌ای و اسنادی از منابع دریافت و ارائه شده است.
یافته‌های این پژوهش عمدتاً استخراج مبانی و ادله جرم‌انگاری است که می‌توان به حق حیات انسان، حرمت دماء و حرمت خون مسلمان به‌عنوان مبنای مأخوذ و به قاعده التعزیر لکل امر مفسد به‌عنوان دلیل مأخوذ اشاره کرد.
نوآوری این پژوهش در تبیین دقیق ارکان و شرایط تحقق و ارائه مبانی فقهی و ادله اصولی است که علاوه بر اثبات و تطبیق مبانی و ادله به نفی ادله مشابه که دیگر پژوهشگران به اشتباه آن را دلیل فرض کرده‌اند اشاره کرد.
واژگان کلیدی: جرم، شروع به جرم، جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص، قصد مجرمانه، مقدمه حرام، تجری، تعزیر.