فقه رسانه: بایسته‌های فقهی در ساحت خبررسانی

چکیده مقاله

بسیار واضح است وقتی شارع حفظ آبروی جامعه‌ی مسلمین را مقدم بر آبروی آحاد مسلمین می‌داند قطعاً هر کاری که به آبروی جامعه‌ی آنان لطمه زده و سبب تغییر و خورده گرفتن دیگران به آنان بشود و مایه‌ی ننگ و سرافکندگی آنان نزد سایر ملل گردد، در نزد خداوند متعال مغبوض و حرام خواهد بود. بدیهی است که اشاعه دهنده فحشاء و نشر دهنده‌ی اخبار قبائحی که در بین مسلمین انجام می‌شود و همچنین کسی که نشر اکاذیب در حق آنان می‌نماید و فواحشی که آنان مرتکب نگشته‌اند را به ایشان نسبت می‌دهد، با این کار سبب از بین رفتن آبروی جامعه‌ی اسلامی شده و وجهه‌ی آنان را در دید دیگران مخدوش می‌سازد و شارع هرگز راضی به این امر نمی‌باشد. از مجموع ادلّه به این نتیجه می‌رسیم که نقل و بازگو کردن خبر معصیت فی‌الجمله حرام است حال اگر بر آن معصیت بازگو شده، فحشاء صادق باشد و بر آن نقل و بازگو نمودن، اشاعه صادق باشد به حکم آیه‌ی 19 سور‌ه‌ی نور به عنوان یک حرام مستقل محکوم به حرمت خواهد شد. آنچه امروز در قالب ممیزی گفتارها و نوشتارها و فیلم‌ها و نمایش‌ها مطرح می‌شود، همان توجه ویژه به اشاعه اخلاق اسلامی در جامعه و پرهیز از اشاعه فحشاء و بی‌عفتی در بین مؤمنین است و بدیهی است وقتی کسی گناهی را برای افراد دیگر نقل می‌کند، قباحت و زشتی گناه در نظر مردم کم‌کم زایل می‌شود و با نشر خبر فحشاء، مفاسد دیگری همچون رواج حس بدبینی و از بین رفتن اعتماد و یا مشوش شدن چهره‌ی جامعه‌ی مسلمانان در بین سایر ملل می‌تواند از تبعات سوء اشاعه فحشاء باشد.