بررسی فقهی و حقوقی معامله و مورد آن در بازیهای برخط
چکیده:
بازی برخط نوعی بازی است که با فناوری در شبکه و اینترنت درگیر است و در بستر آن اجرا میشود. با توجه به گستردگی فضای مجازی در دنیای امروز خرید و فروش حساب کاربری نیز معمول این بازیها با همه اقسام آن میباشد. از منظرگاه فقهی امکان تردید در این خرید و فروش وجود دارد، مالیت نداشتن حساب کاربری، فقدان منفعت و وجه عقلائی، غیر واقعی بودن و ناموجود بودن مورد معامله از علل تردید در این نوع معامله است. با این حال این موارد تردد قابل دفع است، چرا که هر شخصی که بازی برخطی را شروع میکند هزینههایی برای بالا بردن سطح حساب کاربری خود انجام میدهد، بر اساس این سطح بالا و هزینهها و وقتی که گذاشته میشود ارزش حساب کاربری روز به روز افزایش مییابد، بنابراین جهت مالیت قابل تأمین است. همچنین این نوع معامله دارای منفعت حلال و عقلایی است این منفعت عقلایی را میتوان در جهت اینکه برای سرگرمی استفاده میشود و نهی از سرگرمی نشده است، منفعت محلله دانسته و ارزش اقتصادی برای خرید و فروش آن در نظر گرفت. در پاسه به ناموجود بودن و غیر واقعی بودن مورد معامله باید گفت که مال از امور اعتباری هستند که وجود آنها توسط عرف و عقلاء اعتبار میشود، حساب کاربری نیز یک مال غیر مادی بوده به صرف نداشتن تجسم عینی و فیزیکی از حوزه اموال خارج کرد. اشکالاتی چون مشروعیت نداشتن این نوع معامله به دلیل قماری بودن، غرری بودن و لهوی بودن نیز بر این معامله صادق نیست زیرا در این بازیها برد و باخت به این معنا که از طرفین مبلغی دریافت شود مطرح نیست و خریدار نسبت به امکان عودت حساب به فروشنده آگاهی داشته لذا جهالتی ندارد، مضاف بر اینکه یکی از راهکارهای اساسی برای مقابله با این اشکال آن است که مشتری بعد از انتقال حساب سریعاً رمز و حساب را تغییر دهد با این کار دیگر فروشنده اول امکان تغییر نخواهد داشت. لهوی بودن این نوع بازیها نیز محل مناقشه چراکه دلیلی بر حرمت مطلق لهو وجود ندارد بازیهای رایانهای مصداق لهو نیست. علاوه بر اینکه اطلاقات و عمومات عقود از جمله «اوفوا بالعقود»، «الا عن تکون تجارة عن تراض»، «احل الله البیع» شامل این نوع معامله میشود اصل آزادی قراردادها و اصل صحت نیز موئد این نوع معامله است.