مطالعه تطبیقی قرارداد گرایی در حقوق خانوادهی ایران و فرانسه
چکیده:
خانواده به عنوان ریشهی اصلی بسیاری از مسائل جامعه، همواره به مطالعه و بازخوانی نیاز داشته است. یکی از ظرفیتها و ابعاد قابلتوجه نظام حقوقی خانواده در اسلام، حضور قرارداد از تشکیل خانواده تا انحلال و دورهی بعد از انحلال است. فقیه کارآمد و حقوقدان دغدغه مند نمیتواند از تأمل و بازخوانی این ظرفیت، غفلت کند. شاید که از رهگذر این خوانش، سازمان حقوقی خانواده در ایران به یاری مدیریت جامعه در حل مسائل نوپدید خانواده بپردازد. از سوی دیگر تطبیق و مقارنهی این مطالعه با نظام حقوقی دیرپایی مثل نظام حقوق خانوادهی فرانسه، به عمق تحقیق خواهد افزود. قراردادی سازی موضوع تأمل جاری حقوق فرانسه در مسیر تحول خانواده است. فردگرایی، اساسی سازی و فاصله گرفتن از نهادگرایی و قواعد آمره منشأ این جریان محسوب میشود. در مقابل، خانواده در حقوق ایران با توجه به خاستگاه اسلامی خود، رابطهای جدی با قرارداد دارد. رصد عرصههایی از حقوق خانواده که قابل قرارداد و غیرقابل قرارداد هستند، محقق را به محک میزان گرایش حقوق خانوادهی ایران به قرارداد، مبانی آن و بررسی جریان اصل آزادی قراردادی با تفاسیر مختلف، رهنمون میشود. از این رو موضوع رساله، قرارداد گرایی و مقایسهی این مفهوم در حقوق خانوادهی ایران و فرانسه نام گرفت. شناخت صحیح عرصههای غیرقابل قرارداد وصیانت از ظرفیتهای آن با توجه به بعد مقدس خانواده، میتواند حقوق خانوادهی ایران را ضمن بهرهمندی از منافع قرارداد نسبت به آسیب موجهایی مثل قراردادی سازی حفظ نماید.