ضمانت اجرای کیفری تدلیس در فقه و حقوق

چکیده مقاله

ضمانت اجرا عبارت است از وسیله مستقیم یا غیرمستقیم برای انجام دادن الزامات قانونی (اعم از امر و نهی) و یا جبران خسارت زیان‌دیده یا به عبارت دیگر ابزاری است که اجرای مؤثر قواعد حقوقی را تضمین می‌نماید و از طرف قوای عمومی در جامعه بکار گرفته می‌شود. از این رو به ضمانت اجرای مدنی و کیفری تقسیم می‌شود. تدلیس اصطلاحی در فقه و حقوق به معنای فریفتن دیگری و ترغیب او به ‌انجام دادن عمل. هنگامی صدق می‌کند که سوء نیت و قصد فریب وجود داشته باشد؛ یعنی یک طرف عمداً با اعمال متقلبانه خود، طرف دیگر را فریب دهد. از آنجایی که مدلس با تدلیس موجب اختلال در نظم عمومی حاکم بر روابط اجتماعی و اقتصادی می‌گردد استحقاق کیفر پیدا می‌کند که از منظر فقهی به استناد قاعده «التعزیر لکل عمل محرم» می‌توان آن را از مصادیق کیفر تعزیری تلقی نمود. قانون‌گذار نیز در مواد ۵ و ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی تدلیس را جرم تلقی کرده و مدلس را مستحق کیفر دانسته است.