قاعده الزام و کاربرد آن در زمینه حقوق خانواده در مناسبات پیروان مذاهب

چکیده مقاله

خانواده به عنوان مهم‌ترین و با هویت‌ترین نهاد اجتماعی ممکن است متشکل از اعضای پیرو یک دین و یک مذهب یا دو دین یا دو مذهب باشد، خانواده متشکل از پیروان ادیان و مذاهب متفاوت از نظر فرهنگی، اعتقادی و حقوقی همزیستی متناسب با خود را می‌طلبد؛ ادیان و مذاهب برای ارتقاء سطح همزیستی پیروان خود علاوه بر ارشادهای اخلاقی الزاماتی را رهنمود می‌دهند؛ مع الوصف در فرض تعارض احکام ادیان و مذاهب در مناسبات پیروان آن‌ها در نهاد خانواده نیازمند به قواعدی است که به حل تعارض بیانجامد، قاعده الزام یعنی ملزم نمودن پیرو یک دین یا یک مذهب به حکمی که خود بدان التزام دارد، فرمولی است که برای حل تعارض احکام پیرو مذهب امامیه با پیروان مذاهب دیگر اسلامی یا ادیان الهی تنها در فرض گرویدن زوج به اسلام پیش‌بینی شده است. مهم‌ترین مستند و مدرک قاعده الزام، روایات می‌باشند که از تواتر معنوی برخوردارند و لسان آن‌ها مشتمل بر حکم واقعی ثانوی برای پیروان مذهب امامیه می‌باشند، این قاعده در موارد احوال شخصیه اعم از نکاح، طلاق، ارث و وصیت مؤثر می‌افتد.