قلمرو حمایت از کودکان بی سرپرست و بد سرپرست در فقه امامیه

چکیده مقاله

یکی از مشکلات جوامع بشری از دیرباز تا کنون مسئله‌ی کودکان بدون سرپرست می‌باشد؛ کودکانی که به عللی مانند عوامل طبیعی (سیل، زلزله، قحطی، خشکسالی و...) و یا علل غیر طبیعی (فوت یکی از والدین یا هردو، طلاق، زندانی شدن آن‌ها، فقر، تولد نامشروع و...) از نعمت سرپرستی والدین خود محروم شده‌اند. بررسی حقوق این کودکان در فقه اسلامی تحت مسئله لقیط بیان شده است و فقها حکم به وجوب و یا استحباب نگهداری از کودکان داده‌اند اما این تدابیر به تنهایی برای رفع مشکلات این کودکان که هر روزه در جوامع کنونی بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شود کافی به نظر نمی‌رسد. هدف از این نوشتار، بررسی محورهای حمایتی از کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست می‌باشد که در متون فقهی بیان شده اما منقح نشده است، به همین منظور لازم است جنبه‌های مختلف حمایت از این کودکان که عبارت‌اند از حمایت‌های هویتی، مدنی، مالی و کیفری به طور مجزا بیان گردند. این پژوهش یک تحقیق بنیادی و کاربردی است که در آن به روش تحلیلی و توصیفی ادله و نظریات متعدد بیان شده و با نقد و ارزیابی آن‌ها دیدگاه صحیح ارائه شده است، روش تحقیق با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای، سایت‌های اینترنتی جمع‌آوری شده است و در آن از کتب مهم فقهی و حقوقی استفاده شده است.